030
Είδος:
είδη οικιακής χρήσης
Προέλευση:
Σμύρνη
Άννα Κυριάδου

Ένας ασημένιος δίσκος. Σκωτία, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη

Ο Anthony Scudamoor ή Skudamoor άφησε τη Βρετανία κάπου στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα για να βρεθεί στη Σμύρνη. Πήρε μαζί του έναν ασημένιο, περίτεχνα διακοσμημένο, με το μονόγραμμά του. Ο δίσκος πέρασε στη συνέχεια στα παιδιά και τα εγγόνια του. Ο Πέτρος Σκίντμορ (το επίθετο άλλαξε και ελληνοποιήθηκε με τα χρόνια), γιος του Anthony και έμπορος χαλιών, παντρεύτηκε τη Σοφία Λαδοπούλου με την οποία έκαναν τέσσερα παιδιά, τον George, την Οφηλία, την Άννα και τον Σέργιο Πέτρο. Η Άννα, γεννηθείσα το 1894, μεγάλωσε σε ένα αστικό και προστατευμένο περιβάλλον. Παντρεύτηκε το 1921 τον Γεράσιμο Καραντινό, γεννηθέντα το 1896, αξιωματικό του ελληνικού στρατού, χάνοντας έτσι τη βρετανική της υπηκοότητα. Ο Καραντινός με καταγωγή από την Κεφαλλονιά γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βραΐλα της Ρουμανίας και ήρθε στην Ελλάδα για να γίνει αξιωματικός μετά την οικονομική καταστροφή της οικογένειάς του.

Η Άννα με τον Γεράσιμο έκαναν δύο παιδιά, την Κλειώ που γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1922 και τον Αλέξανδρο που γεννήθηκε στην Αθήνα το 1925. Η Άννα έφυγε από τη Σμύρνη χωρίς τον άντρα της, ο οποίος δεν κατάφερε να διαφύγει και στάλθηκε στα τάγματα εργασίας. Το σπίτι τους κάηκε στη διάρκεια της πυρκαγιάς. Η Άννα έφυγε με την κόρη της Κλειώ και μια υπηρέτρια λίγες μέρες μετά. Επέλεξε να πάρει μαζί της τον δίσκο κι ένα βαλιτσάκι με τα μαχαιροπήρουνα που συνόδευαν τον δίσκο καθώς και τα κοσμήματά της. Τελευταία στιγμή διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να πάρει τον δίσκο γιατί θα της δέσμευε τα χέρια. Τον άφησε αμπαλαρισμένο στο σπίτι της ξαδέλφης της που την φιλοξενούσε. Στη διάρκεια του ταξιδιού η υπηρέτρια, η οποία κουβαλούσε το βαλιτσάκι, χάθηκε. Η Κλειώ αναρωτιόταν για χρόνια αν η κοπέλα αυτή επιβίωσε.

Όταν έφτασε στην Ελλάδα, πήρε σύντομα ένα γράμμα μέσω προξενείου που έγραφε ότι ένας Γάλλος άνδρας πήγε στο σπίτι της ξαδέλφης της. Εκεί βρήκε τον δίσκο με το μονόγραμμα και θέλησε να τον επιστρέψει στους ιδιοκτήτες του. Στο γράμμα την ρωτούσαν που ήθελε να στείλουν τον δίσκο. Ο δίσκος στάλθηκε αρχικά στην Κωνσταντινούπολη στον αδελφό του Γεράσιμου και στη συνέχεια έφθασε στην Ελλάδα. Η Άννα, που δεν ήθελε να μιλάει για τη Σμύρνη θρηνώντας έτσι ίσως μια χαμένη αίγλη φύλαξε τον δίσκο και τον έδωσε στην κόρη της Κλειώ. Η Κλειώ χρησιμοποίησε τον δίσκο σε οικογενειακές τελετές, κυρίως γάμους όπου έβαζε πάνω του τα στέφανα, τον γυάλιζε συχνά και τον έδωσε στην κόρη της Άννα Κυριάδου. Ο  πολυταξιδεμένος αυτός δίσκος συμπυκνώνει για την Άννα Κυριάδου την ιστορία της οικογένειάς της.

 

Ευχαριστούμε θερμά το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδoνίας και Θράκης και τη λαογράφο-μουσειολόγο, Ρένα Μπότσιου, για την συνδρομή τους στην έρευνα μας.

Φωτογραφίες: Νίκος Τσιόκας