001
Είδος:
προσωπικά είδη
Προέλευση:
Προκόπι
«Ακόμα ηχεί στα αυτιά μου η μουσική από το ούτι του παππού μου στα σκαλιά του σπιτιού».
Ελένη Καπετανίδου

Ένα ούτι από το Προκόπι της Καππαδοκίας

Ο Βασίλης Καπτάνογλου γεννήθηκε στο Προκόπι της Καππαδοκίας το 1907. Ήταν ο δεύτερος γιος του Γεώργιου Καπτάνογλου και της συζύγου του Μαγδαληνής. Έμεινε ορφανός μικρός και μαζί με τον αδελφό του Πρόδρομο (γεννημένος το 1897) προσπάθησαν να σταθούν στα πόδια τους και να βοηθήσουν την οικογένειά τους. Ο Πρόδρομος εργάστηκε στην Κωνσταντινούπολη ως μάγειρας και ο Βασίλης έμεινε στο Προκόπι μαζί με τη μητέρα του, έμαθε ούτι και ήταν ιδιαίτερα ταλαντούχος. Η φήμη του έφτασε μέχρι τον καϊμακάμη του Προκοπίου, οποίος τον προέτρεψε να φύγει για να γλυτώσει την στράτευση και την καταναγκαστική εργασία. Ο Πρόδρομος και η έγκυος σύζυγός του έφτασαν πρώτοι στον Πειραιά στα τέλη του 1921, και εγκαταστάθηκαν σε αυτοσχέδια παραπήγματα στα Ταμπούρια. Λίγους μήνες αργότερα έφτασε στον Πειραιά και ο Βασίλης με την μητέρα του και έμειναν μαζί τους στα Ταμπούρια. Όλη η οικογένεια ήταν ασφαλής στον Πειραιά πριν φτάσει το μεγάλο κύμα των προσφύγων. Στις παράγκες των Ταμπουρίων λίγα χρόνια αργότερα ο Βασίλης γνώρισε την Ελένη Δήμου από τη  Χηλή του Εύξεινου Πόντου. Πρόσφυγας και η ίδια είχε φτάσει στην Ελλάδα με τον πατέρα και τις δύο αδελφές της. Περιπλανήθηκαν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας όπως στην Φιλώτεια της Αριδαίας πριν φτάσουν στο Κερατσίνι. Παντρεύτηκαν έκαναν ένα γιο το Γεώργιο και έλαβαν αποκατάσταση στο συνοικισμό της Ευγένειας στο Κερατσίνι και άλλαξαν το επίθετο της οικογένειας σε Καπετανίδη.

Σήμερα το αρχικό προσφυγικό ακίνητο είναι ένα διώροφο οίκημα όπου ζει η σύζυγος του του Γεώργιου Καπετανίδη, και οι δύο του κόρες με τις οικογένειές τους. Η Ελένη Καπετανίδου, εκπαιδευτικός, εγγονή του Βασίλη Καπτάνογλου και της Ελένη Δήμου έχει πολλές αναμνήσεις από τους παππούδες της και άκουσε από εκείνους ιστορίες για όσα άφησαν πίσω τους. Ακόμα ηχεί στα αυτιά της η μουσική από το ούτι του παππού της στα σκαλιά του σπιτιού και ας έχουν περάσει 22 χρόνια από τον θάνατό του. Σε όλη του τη ζωή έπαιζε ούτι, το ούτι που έφερε μαζί του από το Προκόπι. Για την Ελένη Καπετανίδου και τον αδελφό της Βασίλη Καπετανίδη -στην κατοχή του οποίου βρίσκεται σήμερα του ούτι του συννονόματου παππού του- το ούτι αυτό είναι ένα πολύτιμο οικογενειακό κειμήλιο γεμάτο αναμνήσεις.

Η συνέντευξη και η φωτογράφιση των αντικειμένων πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Αντικείμενα σε φυγή» που χρηματοδοτήθηκε από την Πρωτοβουλία για τις Δημόσιες Ανθρωπιστικές Επιστήμες Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (SNFPHI) και υλοποιήθηκε στο Columbia University την περίοδο 2020-2021.