056
Είδος:
εργαλεία δουλειάς
Προέλευση:
Τραπεζούντα
Βασιλική Τσουχνικά

Μια ραπτομηχανή από την Τραπεζούντα

Ο Ηλίας Βασιλειάδης γεννήθηκε το 1909 στον Πόντο. Το 1918, σε ηλικία μόλις 9 ετών, έμεινε ορφανός. Οι γονείς και τα αδέλφια του πέθαναν από την ισπανική γρίπη. Έζησε με τη θεία του που ήταν μοδίστρα και μαζί πήραν το δρόμο της προσφυγιάς από τον Πόντο στα ρωσικά παράλια. Εγκαταστάθηκαν αρχικά στο Σοχούμ και στη συνέχεια στο Βατούμ. Γρήγορα άρχισε να εργάζεται ως ράφτης και σύντομα απέκτησε και μια ραπτομηχανή singer. Στο Βατούμ γνώρισε την Ελισάβετ Δημητριάδου από την Κελόνσα, μια μικρή πόλη λίγο έξω από τα Σούρμενα. Η οικογένεια της Ελισάβετ, μια οικογένεια φημισμένων μαχαιράδων είχε ακολουθήσει την ίδια ακριβώς διαδρομή την ίδια περίπου περίοδο. Ο Ηλίας και η Ελισάβετ παντρεύτηκαν τον Μάιο του 1932 στο Βατούμ και το 1934 γεννήθηκε η πρώτη τους κόρη, η Ραχήλ και το 1937 η Σόνια. 

Το 1938 έφτασαν στην Ελλάδα, στον Πειραιά και εγκαταστάθηκαν σε ένα αυτοσχέδιο παράπηγμα στην οδό Πόντου στην Δραπετσώνα. Ανάμεσα στα λιγοστά αντικείμενα που έφεραν μαζί τους ήταν και η ραπτομηχανή singer. Ο Ηλίας Βασιλειάδης άνοιξε ένα μικρό ραφείο στην Ελευθερίου Βενιζέλου στη Δραπετσώνα, μετέτρεψε την ραπτομηχανή σε ηλεκτρική και κατάφερε ο ίδιος και η οικογένεια του –στην Ελλάδα απέκτησε άλλα δύο παιδιά– να επιβιώσουν στην νέα πραγματικότητα. Σύντομα έγινε ξακουστός όχι μόνο στη Δραπετσώνα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή και όλοι ήθελαν να ραφτούν στον «κυρ Ηλία». 

Η ραπτομηχάνη του, ανενεργή από χρόνια βρίσκεται πλέον στην κατοχή της εγγονής του Βασιλικής Τσουχνικά. Ένα πολύτιμο οικογενειακό κειμήλιο που εξασφάλισε στη οικογένεια της μητέρας της την επιβίωση για δεκαετίες. Η γιαγιά Λίζα και ο παππούς Ηλίας μιλούσαν συχνά για τη ζωή τους στο Βατούμ, τη γνωριμία και τον γάμο τους αλλά όχι για την φυγή, το ταξίδι ή την πρώτη περίοδο της εγκατάστασης. Η ραπτομηχανή singer με ένα τρόπο τους συνόδευσε σε όλη τους τη ζωή και για την Βασιλική αποτελεί τμήμα της οικογενειακής της ιστορίας αλλά και της διπλής προσφυγιάς της οικογένειάς της.