038
Είδος:
ποικίλα
Προέλευση:
Τραπεζούντα
Μουσείο Μέριμνας Ποντίων Κυριών, παραχώρηση Άννας Θεοφυλάκτου

Τα στέφανα του Θεοφύλακτου και της Ιφιγένειας

Ο Θεοφύλακτος Θεοφύλακτος γεννήθηκε το 1884 στο χωριό Τσίτη της Αργυρούπολης. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην Τραπεζούντα πριν φύγει για την Αθήνα όπου φοίτησε στην Ιατρική Σχολή. Το 1907 αναγορεύτηκε διδάκτωρ Χειρουργικής και Μαιευτικής και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι στην οφθαλμολογία και την ωτορινολαρυγγολογία. Το 1911 επέστρεψε στην Τραπεζούντα όπου άνοιξε οφθαλμολογική κλινική. Με την κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μετέβη στο Βατούμ, όπου ζούσε ο πατέρας του. Το 1916 επέστρεψε στη ρωσοκρατούμενη Τραπεζούντα όπου ανέλαβε διευθυντής του ρωσικού νοσοκομείου της πόλης. Με την αποχώρηση των Ρώσων από την Τραπεζούντα επέστρεψε στο Βατούμ όπου λίγο αργότερα συγκροτήθηκε το Εθνικό Συμβούλιο Πόντου. Ο Θεοφύλακτος υπήρξε αντιπρόεδρος του συμβουλίου και εξέδωσε την εφημερίδα Ελεύθερος Πόντος για την προώθηση και επίτευξη του σκοπού του συμβουλίου, δηλαδή τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους. Το 1920 εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη και το 1922 στη Θεσσαλονίκη όπου αρχικά δούλεψε στο Κεντρικό Νοσοκομείο Προσφύγων και στη συνέχεια άνοιξε ιατρείο το οποίο αργότερα έγινε οφθαλμολογική κλινική και το 1958 γενική κλινική. Το 1925 συμμετείχε στις δημοτικές εκλογές Θεσσαλονίκης με το συνδυασμό του Μηνά Πατρικίου. Εκλέχθηκε πρώτος σε ψήφους δημοτικός σύμβουλος και διορίστηκε Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Από το 1928 και για περίπου ένα χρόνο διετέλεσε Γενικός Διοικητής Θράκης και Ανατολικής Μακεδονίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε.  Το 1930 έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Ο Θεοφύλακτος υπήρξε ο εμπνευστής της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, η οποία ιδρύθηκε το 1927 με πρόεδρο τον τελευταίο μητροπολίτη Τραπεζούντος Χρύσανθο. Πρωτοστάτησε ακόμη στην ίδρυση της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης το 1933. Δραστηριοποιήθηκε σε όλη του τη ζωή σε ζητήματα που σχετίζονταν με τον Πόντο και την προσφυγική αποκατάσταση.

Η Ιφιγένεια Κογκαλίδου, καταγόμενη από αστική οικογένεια της Τραπεζούντας, φοίτησε για λίγο σε σχολείο στη Μασσαλία. Ο παππούς της ήταν τραπεζίτης και ο πατέρας της έμπορος. Η ίδια έλαβε δυτική παιδεία. Το 1913 παντρεύτηκε τον Θεοφύλακτο Θεοφύλακτο. Μαζί απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τρία αγόρια, γεννημένα το 1914,  το 1916 (πέθαναν και τα δύο σε νεανική ηλικία) και το 1918 (πέθανε δύο ετών) κι ένα  κορίτσι, την Άννα Θεοφυλάκτου, γεννημένη το 1924 στη Θεσσαλονίκη.

Τα στέφανα του γάμου της Ιφιγένειας και του Θεοφύλακτου πέρασαν στην κατοχή της κόρης τους, Άννας Θεοφυλάκτου, προέδρου της Μέριμνας από το 1974 έως το 1983. Η Άννα Θεοφυλάκτου υπήρξε δεμένη με το σωματείο αυτό για όλη της τη ζωή. Η γιαγιά της Μελπωμένη Κογκαλίδου υπήρξε από τις ιδρύτριες της Μέριμνας στην Τραπεζούντα και η προγιαγιά της Δόμνα Καπαγιαννίδου υπήρξε η πρώτη πρόεδρος του σωματείου. Η μαμά της  μαζί με τον πατέρα της και τη Θάλεια Σαουλίδου πρωτοστάτησαν για την επαναλειτουργία της Μέριμνας Ποντίων Κυριών στη Θεσσαλονίκη. Τα στέφανα δωρήθηκαν από την Άννα Θοεφυλάκτου στη Μέριμνα Ποντίων Κυρίων και σήμερα εκτίθενται στο Μουσείο της Μέριμνας. Μαζί με τα στέφανα δωρήθηκε ένα μεταξωτό μαντίλι μέσα στο οποίο ήταν τυλιγμένα τα στέφανα και μια φωτογραφία του ζεύγους σε νεαρή ηλικία.

Βιβλιογραφία:

Ελεωνόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου (επιμ.), Κεντώντας τη μνήμη από την Τραπεζούντα στη Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη: Μουσείο Μέριμνας Ποντίων Κυριών, 2011.

Μάθετε περισσότερα για τη Μέριμνα Ποντίων Κυριών εδώ.